"Mędrzec kaźni" Tomasz Kowalski - najlepsza polska książka!

   Różnie przecinają się ludzkie drogi; pojęcia nie mamy kogo spotkamy za rok, za dwa, w którą stronę popchnie nas los. Są spotkania banalne, nic nieznaczące, głupie i wolne od myśli. Są też spotkania, które zmieniają wszystko, cały świat, które sprawiają, że wskazówki zegara spowalniają i ma się wrażenie, że nawet czas się zatrzymał w pokorze przed wiekopomną chwilą.

   Steven Mulford był młodym, butnym, pełnym zapału dziennikarzem, który został wysłany przez swojego szefa do Europy w roku pańskim 1939, aby przeprowadzić wywiad z ostatnim francuskim katem, Thierrym Jakobem, który przeniósł na tamtej świat 395 dusz. To historia o tym jak zadufana w sobie młodość spotyka się z pokorą starca, który obcinał ludziom głowy, tracąc przy tym trochę swojego jestestwa.

   „Thierry Jacob nie potrafił robić butów ani szyć koszul. Nie był też budowniczym czy architektem. Czuł, że musi podjąć się czegoś, co przetrwa, co pozwoli mu spłacić dług życia i wykorzystać ten jednorazowy dar czasu. I na nic tu zda się zatrzymanie wahadła zegara. To przecież tylko zmyślne urządzenie, wytwór zdolnych ludzi, którzy znali wartość czasu – swojego i innych.”

   Nie da się ukryć, że Thierry to człowiek bardzo mądry a jego mądrość nie oznacza znajomości wszystkich encyklopedii i książek; nie sypie on datami historycznymi i wyrażeniami technicznymi jak z rękawa, ale za to celnie ripostuje wszelkie słowa młodego dziennikarza i trzeba przyznać, że posiada on wielką wręcz wiedzę na temat ludzi i ich zachowania.

   Wie na przykład, że w karze śmierci nie sama śmierć była najstraszniejsza i najbardziej okrutna, ale czekanie na nią; gdyby ludzie wiedzieli, kiedy nadejdzie ich kres, całe jestestwo opierałoby się na tej jednej minucie, kiedy ich życie przejdzie do przeszłości. Nie sama chwila dekapitacji była dla zbrodniarzy tą najstraszniejszą, ale dni ją poprzedzające, kiedy to ciągle liczyli na cud, że uwolnią się spod ostrza, które w ciągu kilku sekund przecinało ich rdzeń kręgowy i zostawiało ich twarz zastygłą w wyrazie szoku i niedowierzania.

   Nie ma w tej książce zawrotnej akcji; to znaczy, szok następuje, ale można się do niego przygotować, kat powoli prowadzi nas, niczym dziecko za rękę, do wielkiego finału.

Wszystko obywa się w zasadzie w jednym pokoju, gdzie młodość spotyka się ze starością i gdzie owa młodość zaczyna powoli uginać się w skusze przed doświadczeniem starości. To niezwykle inteligentna, dojrzała i filozoficzna pozycja, którą powinien przeczytać każdy człowiek, który boi się śmierci – a mam przeczucie, że boi się jej każdy z nas.

   Czytając „Mędrca kaźni” kilkakrotnie powracałam do okładki i z niedowierzaniem sprawdzałam czy o naprawdę Polak jest autorem tej cienkiej książki o niezwykłej głębi. Sama postać Jacoba jest jak nie z tego świata – kat na emeryturze zdaje się być lekko zwariowany, ale może po prostu jest on jako jeden z nielicznych ludzi na świecie, prawdziwy i szczery w tym co robi i co mówi. Odniosłam wrażenie, że starzec posiadł jakąś wiedzę, klucz do odpowiedzi na wszelkie pytania i dlatego w czasie wywiadu zaczyna postępować niezgodnie z logiką i z przyjętymi normami. Stał się nagle kreatorem losów całego świata, mimo że nie wyszedł ze swojego salonu i w zmianę tą zaangażował jednego tylko człowieka – młodego, przestraszonego dziennikarza z Nowego Jorku.

„Skoro wymagamy, by w restauracji podano nam krwisty befsztyk, to czy wolno nam udawać, że nie mamy nic wspólnego z rzeźnikiem?”

   Ah, jestem tajemnicza jak niewiasta na pierwszej randce, ale musicie mi to wybaczyć, bo z jednej strony chcę zaszczepić w was chęć do tej książki, ale z drugiej znowuż nie chcę wyjawić żadnego niuansu fabuły, bo to z pewnością zepsułoby wam cała radość czytania. Musi wystarczyć wam moja tajemniczość i to co napiszę teraz – jak świat wielki i szeroki i jak żyję na nim lat 24 z hakiem i przeczytałam już kilka setek książek, to żadna – naprawdę żadna – nie sprawiła, że tak długo zaczęłam rozmyślać nad tym kim w ogóle jest człowiek. Dlaczego znalazł się na ziemi, skoro – patrząc w ujęciu globalnym – nic dobrego tej ziemi nie przynosi. Czy była to pomyłka Boga, który po stworzeniu nowego gatunku znudził się zabawą i odszedł w nieznane czy może to nieszczęśliwa ewolucja przyrody, która nie jest niczym więcej jak chemiczną mieszanką pierwiastków? A może tak naprawdę ludzkość ma jakiś cel, jakieś zadanie i może – chociażby w minimalnym stopniu – robimy coś dobrego dla tego świata?

Jak dla mnie „Mędrzec kaźni” stał się jedną z najlepszych polskich książek.

Przypominam o konkursie - 

Schodząc na ziemię – jak widzicie, licznik wejść na bloga wskazuje ponad 96 tysięcy. I czas na szybki konkurs – osoba, która prześle na mojego maila (tosia.antonina@o2.pl) zdjęcie screena z magiczną liczbą 100 000 wygra książkę- niespodziankę! I czekoladę, co by wam kilogramów przybywało!