"Trupia farma" Bill Bass

    Uwaga! Przed przeczytaniem poniższej recenzji lepiej odłóż jakiekolwiek jedzenie. Chyba, że masz mocny żołądek i słabą wyobraźnię.

   Jeśli zapytałabym was czym różnią się głównie mężczyźni od kobiet, to zapewne odpowiedzielibyście, że podejściem do życia, stylem, sposobem mówienia, apetytem... cóż, to wszystko prawda, ale moja odpowiedź jest od zgoła inna.
Główne różnice znajdują się pod naszą skórą; różnice, które można zniszczyć jedynie ogniem.

   Czaszka współczesnego mężczyzny ma masywniejsze łuki brwiowe, ich miednica jest znacznie węższa od kobiecych a jego kości udowe zwieszają się mniej więcej pionowo nad kośćmi miedniczymi - wszystkie te cechy pomagają antropologom sądowym określić płeć odnalezionego szkieletu. Za pomocą samych kości są również w stanie określić wiek, rasę i wzrost zmarłego człowieka.

   „Trupia farma” to książka dokumentalna, która opisuje pracę Bill'ego Bassa, światowej sławy antropologa sądowego, którego najważniejszym dziełem życia było stworzenie Ośrodka Antropologii Sądowej Uniwersytetu Tennessee zwanego właśnie Trupią Farmą.

   Na kilkudziesięciu hektarach leżą zwłoki w różnym stadium rozkładu; niektóre zanurzone w wodzie, inne wystawiona na upalne słońce, jeszcze inne zamknięte w bagażniku samochodu. W ostatnich latach, ci, którzy tam trafiali, przed śmiercią podpisywali stosowny dokument, że chcą poświęcić swoje ciało i pomóc w nauce, która rozkwitła dopiero w latach 60- siątych XX wieku.

   Bill Bass, wraz ze swoimi studentami, badają co dzieje się z ludzkimi zwłokami po śmierci i uczy ich jak odróżnić ofiarę morderstwa od kogoś, kto uległ nieszczęśliwemu wypadkowi.

   „Trupia farma” to książka, która przedstawia najważniejsze sprawy z życia Bassa, które doprowadziły go do stworzenia tego ośrodka. Przekonujemy się, że sam pomysł na obserwowanie, co dzieje się ze zwłokami po śmierci, narodził się w jego głowie już piętnaście lat przed otwarciem Farmy i że chodziło wtedy o … krowy. Za pierwszym razem patrzono na niego jak na wariata a po kilku latach badań, kiedy zyskał renomę i sławę, zaczęto traktować jego „wariactwo” jak przejaw geniuszu.

„Jeśli ofiara nie żyje od dłuższego czasu, głowa i twarz będą spuchnięte, skóra i włosy odpadną, usta będą otwarte, oczy wybałuszone, a we wnętrznościach zalęgnie się robactwo.”

   Próżno by szukać w tej książce jakieś niesamowitej fabuły a najważniejsi bohaterowie nie wypowiadają ani słowa, bo już nie żyją. Mówią za to wiele swoimi szczątkami, o czym uczy nas antropolog – wiedzieliście, że na podstawie szwu wieńcowego, czyli tego, znajdującego się na szczycie głowy, można ustalić wiek kobiety? Dzieje się tak, ponieważ szew ten kostnieje jako ostatni, w wieku 28 lat i na jego podstawie mamy odniesienie co do wieku.

   Dowiedziałam się także, że już da Vinci odkrył, że ludzkim ciałem rządzą proporcje; na przykład odległość między brodą a najwyższym punktem czaszki stanowi 1/8 długości ciała a nasz wzrost jest równy długości naszych rozłożonych rąk.

„Jednak upokarzające doświadczenia mogą stać się zaczynem największych życiowych osiągnięć, jeśli tylko gotowi jesteśmy wyciągnąć z nich wnioski.”

   Najważniejsze śledztwa prowadzone przez Bassa są równocześnie jednymi z najważniejszych spraw toczących się w Ameryce w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Antropolog nie raz przyznaje się do porażki, która jednak z czasem dała mu więcej motywacji, niż najznakomitsze sukcesy. Ze skruchą przyznaje, że nie zawsze antropologia pomaga odkryć prawdę, jak na przykład w sprawie dziecka Lindbergha:

   Charles Lindbergh był pilotem poczty lotniczej i jako pierwszy człowiek w historii przeleciał samolotem nas Oceanem Atlantyckim. Kilka lat później ktoś porwał i zamordował jego dwudziestomiesięcznego synka a zrozpaczony ojciec skremował jego ciało i ponownie poleciał nad Atlantyk, by je tam rozsypać. Oskarżony o tą zbrodnię został stolarz mieszkający w pobliżu, który po procesie został stracony na krześle elektrycznym.

50 lat po tych wydarzeniach, wdowa po stolarzu zwróciła się do Bassa, by ten oczyścił imię jej męża. Po zwłokach chłopca zostało tylko kilka kosteczek i mimo ogromnego zaangażowania Bassa nie mógł on stwierdzić, że stolarz był niewinny. Jak sam mówi, niekiedy o zbrodni wie tylko dwoje ludzi – zabójca i ofiara – i żadne z nich nie chce lub nie może mówić. Jego rolą jest pomóc ofiarom powiedzieć, co tak naprawdę miało miejsce.

   Sam Bass nie miał łatwego życia; jego ojciec zastrzelił się w swoim gabinecie, gdy chłopiec miał zaledwie trzy lata i to wydarzenie zdecydowanie miało wpływ na jego dalszą karierę; nie bał się śmierci, oswajał się z nią każdego dnia i uważał ją za coś normalnego i naturalnego.

"W chwili gdy pociągnął za spust, zniknął z mojego życia - z życia nas wszystkich - i do dziś pozostaje poza naszym zasięgiem."

   Jeśli jesteście ciekawi jakie owady jako pierwsze przylatują nad zwłoki, czym są czerwie, od kiedy można odróżnić szkielet męski od żeńskiego i czy sama czaszka wystarczy do określenia ludzkiej rasy, to polecam wam tą książkę. Nie sposób jest się przy niej nudzić a dodatkowo dowiecie się wielu informacji, którymi możecie zaskoczyć wredną ciotkę przy niedzielnym obiedzie. Zapewniam was, rozmowa o czerwiach wyjadających ludzkie oczy potrafi zaostrzyć apetyt.

   Dodając na koniec – podziwiam tych, którzy zdecydowali się poświęcić swoje ciała i wylądowali na Trupiej Farmie. Po przeczytaniu tej książki wiem jedno – po śmierci chcę, żeby mnie skremowano. Chcę ominąć cztery fazy rozkładu: świeżą, rozdęcia, gnicia i wysuszenia, nie chcę żeby czerwie żywiły się moją tkanką miękką i żeby muchy składały jaja w moich wnętrznościach.

   Co więcej sam Bill Bass nie jest pewny co do tego, czy chce kiedyś oddać swoje ciało nauce – a jeśli człowiek, który o śmierci wie wszystko ma wątpliwości, to my chyba nie powinniśmy ich mieć.